Осы мақсатта Байзақ ауданындағы Бурыл орта мектебінің 9-сынып оқушылары Нұрәділ Асылхан мен Шалқар Орымбай ерекше жоба әзірледі. «Автоматтандырылған малшаруашылығы» атты бұл жоба мал қорасын интеллектуалды басқаруға мүмкіндік беріп, еңбек өнімділігін арттыруды көздейді.

Arduino платформасының көмегімен бірнеше маңызды функцияны біріктірген автоматтандырылған басқару жүйесін әзірлеген жас өнертапқыштардың басты мақсаты – мал күтімін жеңілдетіп, адам күшін барынша азайту.

Жобаның негізгі элементтері мал күтімін толық автоматтандыруға бағытталған. Автоматты су беру жүйесі малға қажетті су мөлшерін өздігінен реттейді. Интеллектуалды астау жемнің мөлшерін бақылап, артық шығынның алдын алады. Жарық пен желдету жүйесі қора ішіндегі қолайлы климатты сақтайды. Газ сенсоры ауа құрамын бақылай отырып, зиянды заттардың мөлшері көбейген жағдайда ескерту береді. RFID есік жүйесі белгілі бір мал басына жеке қолжетімділік орнатып, қауіпсіздікті қамтамасыз етеді. Мұздатқыш және салқындатқыш жүйесі сүт өнімдерінің сапасын сақтауға көмектеседі.

Ауылда өскендіктен, Асылхан мен Шалқар малшаруашылығының қиындықтарын жақсы біледі. Асылханның айтуынша, оның әкесі күн сайын таң атысымен малға жем-су беріп, қораны тазалап, көп уақытын осы жұмыстарға жұмсайды. Бұл процестерді жеңілдету үшін оқушылар автоматтандырылған жүйе жасауды қолға алған.

– Қазіргі уақытта технологиялар барлық салада үлкен рөл атқарады. Бірақ ауылшаруашылығында автоматтандыру баяу жүріп жатыр. Біз осы мәселені шешу үшін инновациялық жоба әзірледік. Бұл жүйе экологиялық таза әрі экономикалық тұрғыдан тиімді. Болашақта оны жетілдіріп, толыққанды іске асыруды жоспарлап отырмыз, – дейді Шалқар Орымбай.

Жоба авторлары бұл жүйенің тиімділігін есептеп те шыққан. Бастапқы инвестиция көлемі 2,5 миллион теңгені құраса, жылдық табыс 10,4 миллион теңгеге жетеді. Осылайша, таза пайда 7,3 миллион теңгені құрайды. Бұл көрсеткіштер автоматтандырудың экономикалық тұрғыдан өте тиімді екенін дәлелдейді. Себебі адам еңбегін қажет ететін көптеген процестер технология арқылы оңтайландырылады, ал шаруашылық шығындары азаяды.

«Автоматтандырылған мал шаруашылығы» жобасы – ауылшаруашылығындағы жаңа мүмкіндіктердің айқын көрінісі. Бұл жоба уақытты үнемдеуге, шығынды азайтуға, экологиялық таза өнім өндіруге және ауылшаруашылығын жаңа деңгейге көтеруге мүмкіндік береді.

Қазақстанда цифрлық ауылшаруашылығын дамыту – басты міндеттердің бірі. Сол себепті Нұрәділ мен Шалқардың еңбегі болашақта кеңінен қолданысқа еніп, фермерлердің жұмысын айтарлықтай жеңілдетуі мүмкін.

«Болашақ – технологияда!» дейді жас өнертапқыштар. Олар өз жобасын жетілдіріп, үлкен кәсіпке айналдыруды мақсат етіп отыр.

Бақытжан МҰХИТҰЛЫ,

журналист