50 жастағы пациент Н. жатыр миомасының бар екенін үш жыл бұрын білсе де дәрігердің тексерілуіне келмей, қорқып жүре берген. Ақыры жағдайы қиындап, консультативтік диагностикалық орталығына қайырылғанда оның ағзасында 15 килограмм жатыр миомасы анықталып, оны хирургиялық жолмен алып тастау жөнінде шешім шығарылады.

Гинекология бөлімінің меңгерушісі, білікті де тәжірибелі дәрігер Рымкеш Қошқарова мен Жәмила Мұсаеваның шебер әрі сәтті жасаған отасынан кейін жағдайы жақсарады. Өз-өзіне келген науқас көзіне жас алып, ұзақ уақыттан бері өзін мазалаған аурудан құтқарған дәрігерлерге алғысын айтып, дер кезінде медициналық көмекке жүгінудің маңыздылығын кеш түсінгендігіне өкінетінін білдірді.

Айта кетейік, мұндай үлкен миомалар өте сирек кездеседі. Операциядан кейін алынған миома гистологиялық зерттеуге жіберілді. Бұл жағдай әйелдер денсаулығын бақылаудың қаншалықты маңызды екенін айқындайды.

 – Жатыр миомасы – әйелдердің репродуктивті жүйесінің ең көп таралған қатерсіз ісігі. Бұл дерт 30 жастан асқан әйелдердің шамамен 20 пайызында, 40 жастан асқан әйелдердің 40 пайызында кездеседі. Миоманы алып тастау мүмкіндігі 25 жастан 50 жасқа дейін айтарлықтай артады, өйткені бұл миоманың дамуының жетекші механизмі болып келетін әйел жыныстық гормондарының жоғарылауына жатады. Сондықтан миома қыздарды, сондай-ақ менопауза кезеңіне кірген әйелдерді өте сирек мазалайды. Гинекологиялық тексерулерден уақытылы өту – әрбір әйел үшін аса маңызды. Дәрігерлердің айтуынша, жатыр миомасының дамуы тек гормондардың тепе-теңдігімен шектелмейді. Кейде жатырдағы эстрогендер мөлшері жоғарылағанымен бұл гормондар қан сараптамасында анық көрінбеуі мүмкін. Миоманың пайда болуына қалқанша без, бүйрек үсті бездері, гипоталамо-гипофиз жүйесі және аналық бездер аурулары да ықпал етеді. Сондықтан алдымен гормондық өзгерістерді, кейіннен аталған ағза мүшелерін тексеру – маңызды. Бұл кешенді зерттеулер – тиісті емдеу тәсілдерін таңдауға мүмкіндік береді, – дейді Тараз қалалық көпбейінді аурухананың дәрігері Жәмила Мұсабаева.

Жатыр миомасының алдын алудың маңызды әдісі – гинеколог дәрігерге барып, тексеріліп тұру, жамбастың ультрадыбыстық зерттеуін жүргізу, тамақтану режимін, ұйқы мен демалу режимін сақтау, стрестік жағдайларды азайту. Сондай-ақ жатыр миомасының алдын алу уақытылы жүктілік және босануға себеп болуы мүмкін.

Миома – обыралды жағдайға жатпайды. Оның орнында қатерлі ісіктің пайда болу қаупі миометрийдің қалыпты аймағынан жоғары емес. Бірақ бұл білім мүлдем зиянсыз деп атауға болмайды.

Оның жиі кездесетін асқынуларының бірі – бедеулік. Миома – гормонға тәуелді ісік, оның пайда болуы мен өсуіне прогестерон мен эстрогендер әсер етеді. Көбінесе миома эстрогендердің жоғары деңгейінде, репродуктивті жаста пайда болады және эстроген деңгейінің төмендеуімен бір мезгілде менопаузаның басталуымен регрессияға ұшырайды. Көптеген жағдайларда жатыр миомасының ауруы іштің төменгі бөлігінде пайда болады, бірақ бүйірлік бөлімдерге сәулеленуі мүмкін. Жатыр миомасы бар әйелдерде бел, арқа ауырады. Ауырсынудың сипаты мен қарқындылығына ісік мөлшері мен оның өсу бағыты да әсер етеді. 

Эльмира БАЙНАЗАРОВА