Әр бала бақытты болуға лайық

Перзентхана алдында өмірге жаңа келген нәрестесін көруге асық жандар қара құрым екен. Олардың арасынан көпбалалы отбасыны алыстан шырамыттық. Қолдарына құшақ-құшақ гүл мен ойыншық, символикалық жүрекшелер ұстап, бөбекті қызықтауға, мейірленіп құшуға асыққан бір топ бала асыр салып ойнап жүр. Күннен көздерін көлегейлеп, өткен-кеткенге тағатсыздана қарап тұрған балалардың алды 15-16-ға жаңа аяқ басқан жеткіншектер екен. Кенжесі кеше ғана дүниеге келіпті.

Бір топ балғын перзентхана есігінен көзін алмай сәбимен қауышар сәтті тағатсыздана күтіп тұр. Жақын барып, әр баланың маңдайынан сипап, апарған тәттімді үлестірдім. Балалардың көзі бал-бұл жанып, бауырларын күтеді. Салтанатты һәм шуақты шақты бөлісуге шақырған медбикенің: «Ішке кіріп, бөпелеріңізді алып кетуге рұқсат», деген мейірімді үні естілісімен бәріміз ішке ұмтылдық.

Кең бөлмеде балалардың анасы Айгүл ешкімге қарамастан бүлдіршіндеріне ұмтылды. Бәрін кезек-кезек құшағына алып, сағынышын жеткізіп, сүйіп жатыр. Жер бетіне мейірім тұнып қалғандай тыныштық орнады. Дәл осы сәттегі бақыттың бастауына айналған шаттыққа толы көрініске қарап, бұл отбасының 7 бірдей ұл-қызды асырап алған дегенге сену қиын еді.

Бірде теледидардан жетім балалар туралы хабар көріп отырып жанарына жас алған отағасы отанасына қарап, «жетімдерді жылатпай, бауырымызға бассақ, нұр үстіне нұр болар еді» деп қалады. Сөйтіп, ерлі-зайыпты алдымен баспана мәселесін шешіп, содан соң өздері армандаған ойын іске асырып, балалар үйін жағалай бастайды. Әр барған сайын балғындармен тіл табысып, жақын қарым-қатынас жасауға, нағыз ата-анасына айналуға ниеттенеді.

Негізі жетімдер үйінен бала асырап алу барысында, әсіресе психологиялық тұрғыдан ата-ана мен бала мінезі сәйкес келіп, бір-бірін жақын тартса, жақсы тіл табысса ғана олар бала асырай алады. Яғни алдымен бір-бірін зерттеу процесі жүреді. Сондықтан алғашқы уақытта ата-ана мен балалар бір-біріне үйренісу мақсатында жеткіншектер асырап алатын отбасына тек қонақ болып қана келіп, қайта балалар үйіне кетуі тиіс.

Балалардың ата-ана аңсаған шынайы мақсаттарынан туындаған ыстық ықылас бірден отбасы болуға итермелепті. Оған себеп, үйге келе сала балғындар бірден үй иелерін «мама, папа» деп атапты. Өйткені олар балаларға ешқандай қолқа салмаған. Тек еркіндік беріп, барлық сәтте қолдауға талпынған.

Әр істің ұшар басында ниет тұратыны анық. Ниеттің түзулігі барлық сыннан мүдірмей өтуге ықпал етеді. Балаларды алу барысында сынақтан өтіп, психологтардың салмақтап, сараптаған түрлі сұрақтарынан кейін ата-аналардың дайын әлде дайын еместігі білінеді екен. Содан кейін барып балаларды алуға рұқсат етіледі. Яғни бала асырап алу процесі әп-сәтте іске асырылмайды. Ол үшін бала да, асыраушы ата-ана да қиыны мен қызығы, кедергісі қатар келген даңғыл жолдан өтеді.

Кезінде жастықпен бауыр еті баласынан бас тартқанымен, кейін өз ісіне өкініп, балаларын іздейтіндері де, мәңгілік танығысы келмейтіндері де баршылық. Оған әйелдердің басынан өткен түрлі қиындық пен күйзеліс салдары басты себеп екені анық.

Балалар үйінде өскен Алтынай есімді бойжеткен «Анамды бір иіскесем арманым болмас еді» деп жиі айтатын. Кейін «анасын тауыпты» деп естідік. Алтынаймен де арнайы кездесуге бардық. Гүл жүзі құлпырып, ажарлана түсіпті. Жоғары оқу орнын бітіріп, жұмыс істеп жүр екен. Пәтері де бар. Анасы туралы айтыла бастаған тұста: «Анамның кім екенін танымай, білмей жүргенде соның ғана саулығын тілеп ұйықтап, соның ғана бақытын тілеп оянушы едім. Шашымнан сипағанын, маңдайымнан сүйгенін, айналып-толғанғанын ойлайтынмын. Тіпті, «ол мені іздеп, таппай жүрген шығар» деп уайымдайтынмын. Жүрегімде одан асыл адам болмайтын.

Кейін анамды іздеп тапқан кезде көз жасым сорғалап, алдынан құшақ жая жүгірген едім. «Керегің жоқ» деп көкірегімнен кері итерді. Кеудемнің сол тұсындағы жүрек деген кесек ет жүрісінен жаңылып қалғандай ма, әлде соқпай қалған сияқты ма, әйтеуір абдырап қалдым. Сондай сөзді естуден асқан қасірет те жоқ шығар. Анамды көргеніме, тапқаныма өкінемін. Одан да арманымда жасап алған бейтаныс анаммен түсімде қауышып жүрген кезім бақыттырақ еді.

Мені туған әйелдің өз балалары бар екен. Күйеуі білсе, ажырасып кетеді-мыс. Сол үшін мені көргісі де, мен жайлы естігісі де келмейді, – деді Алтынай мұңайып.

Бірде перзентханада бірге жатқан аққұба өңді жас келіншек егіз босанды. Алайда бөбектерін дүниеге алып келе сала, балалардан бас тартыпты. Өйткені күйеуі екеуі ажырасып жатыр екен. Ал балалары оның ойындағыдай өмір сүруіне кедергі жасайды. Сондықтан іштен шыққан қос баласын баурына баспай, тіпті емізгісі де келмей тайып тұрыпты.

Бүгінде балғындар 14 жасқа таяп қалды. Олар өздерінің өмір тарихынан бейхабар күйде өсіп-жетіліп келеді. Не әке, не шешеге керегі жоқ ұлдарды аналары танымайды, танығысы да келмейді. Өкінішті.

Әр адамның тағдыры әртүрлі болғанымен, ата-ана атаулының мақсаты бір. Олардың бір ғана тілеуі ұл-қызын жеткізу, биікке жетелеу, солардың қызығы мен қуанышын көру, амандығын тілеу ғана. Алайда тағдыр теперішінде түрлі жағдайды басынан өткізіп, балаларынан бас тартқандар да, өмір жолында адасып қалғандар да жетерлік.

Әр бала ата-анасымен бірге бақытты болуға лайық. Мейлі туған, мейлі баққан адам болсын – маңызсыз. Маңыздысы сол аялап отырған жандардың аялы алақаны мен мейірімі ғана!

Құралай СЕЙСЕНБЕКҚЫЗЫ