Қоғам

Курьер болу кез келгеннің қолынан келмейді

Цифрлы технология өмірімізге дендеп енген сайын түрлі мүмкіндіктерге қол жеткізу барған сайын жеңілдей түсуде. Тіпті жаңа қажеттіліктер туындап, қосымша мамандықтар пайда бола бастады. Бұл мамандықтарды меңгеріп, қоғамға қажет қызметтерді атқарып жүргендердің саны да артуда. Мысалы курьер мамандығы елімізде 2018 жылдан бастап кеңінен танылып, бүгінгі таңда сұранысқа ие қызмет түріне айналды. Қазір кез келген адам үйден шықпай-ақ жеткізу қызметіне тапсырыс беріп, қажетті затына қол жеткізе алады.

Курьер – жалдамалы жұмысшы. Бұл қызмет түрін кез келген мекеме немесе жеке тұлға қолдана алады. Ол үшін арнайы қосымшаға тіркелген болуыңыз тиіс. Мәселен «Яндекс» жеткізу компаниясында курьер болу үшін компанияның сайтына тіркеліп, өзіңіздің жеке және көлік туралы деректеріңізді, жүргізуші куәлігіңізді көрсете отырып сауалнаманы толтыруыңыз керек. Ал жаяу курьер болғыңыз келсе көлігіңіздің жоқтығын көрсетіп, «жаяу» батырмасын іске қосасыз.

Негізі курьерлер бірнеше топқа бөлінеді. Көлікпен жеткізуші, мотокурьер, велокурьер және жаяу жеткізуші секілді түрлері бар. Ал олардың әрқайсысының жұмыс істеу жүйесі әртүрлі. Сондай-ақ тапсырыстар аталған қабілеттілікке қарай беріліп, табыс көзі де біркелкі болмайды.

Екі жыл бойы курьер болып жұмыс істеп келе жатқан Қанат Қожағұлдың айтуынша, курьер болудың да өзіндік ережелері бар.

Расында жеткізу қызметінде жұмыс істейтіндердің басым бөлігі мотокурьерлер. Оның ішінде мопед айдайтындар жетерлік. Кәмелеттік жасқа толғаны мен толмағандары да мопед мініп, түрлі оқыс жағдайларға тап болып жатқанын да көз көріп жүр. Дегенмен биылғы жылдан бастап мопед айдаушылар үшін арнайы заң бекітілгенін айта өтейік. Заң бойынша мұндай көлік құралын тізгіндеу үшін жүргізуші куәлігінің болуы шарт. Сондай-ақ мопедті арнайы тіркеуден өткізуі тиіс. Ол үшін өз мекенжайы бойынша мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталығына барады. Онда тіркеуден өткізу жөнінде өтініш беріп, жеке куәлік пен мопедтің техникалық құжаты немесе техникалық сипаттамалары туралы құжатты өткізсе болғаны. Сонымен қатар екі құжат үшін жүргізуші мемлекеттік баж төлеуі керек болады. Тіркеу қызметіне 0,25 АЕК (983 теңге), мопедті тіркеу туралы куәлікке 1,25 АЕК (4915 теңге), мемлекеттік нөмір үшін 1,4 АЕК (5505 теңге) көлемінде төлем қарастырылған. Міне бұл тәртіп биылғы жылдан бастап енгізілді. Осылайша кәмелеттік жасқа толмағандарға мопед айдауға тыйым салынды. Ал курьерлер үшін бұл ереже өте тиімді. Себебі тіркелмеген мопедтер жұмыс істей алмағандықтан, бақталастық азаяды.

Курьерлердің тағы бір көп тараған түрі – жаяу жеткізушілер. Бұл қызмет түріне студент жастар көп тіркеледі. Нұржан Қырғызбеков есімді студенттің айтуынша, жаяу курьер болудың тиімсіз тұстары көп екен.

Тілдескен кейіпкерлеріміздің айтуынша, қоғамда курьерлерді төмен таптағы адам ретінде көретіндер көп екен. Яғни тапсырыс берушілердің кейбірі курьерлердің ақысын төлемей, әбден әуре-сарсаңға салса, ал енді бірі тапсырысты дұрыс орындамағаны туралы жалған ақпарат таратып, үстінен шағым түсіреді. Сондай-ақ жеткізу қызметінде жүргендерді қорқытып, ұрып-соққан кездері де болған екен. Яғни курьер болу да сіз бен біз ойлағандай оңай жұмыс емес.

Мұқағали БАЛТАБАЕВ