Ұжымдық шығармашылық қызметтен ұтарымыз көп
Қазіргі қоғамда жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқы үлкен алаңдаушылық тудырып отыр. Девиантты мінез-құлық дегеніміз – қоғамдағы қалыпты ережелер мен нормаларға қайшы келетін әрекеттер. Бұл жасөспірімдердің агрессия, тәртіп бұзушылық, оқшаулану немесе қылмыстық әрекеттерге бейімділігі арқылы көрінеді. Осындай проблемалардың алдын алу үшін әлеуметтік-педагогикалық сүйемелдеу және шығармашылық ұжымдық жұмыстар ерекше маңызды орын алады.
Жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқы көбіне әлеуметтік және психологиялық қиындықтардан туындайды. Отбасындағы қиын жағдайлар, оқу орындарында түсініспеушілік, жасөспірімдердің эмоционалдық және әлеуметтік қолдаусыз қалуы осындай мінез-құлықтың пайда болуына себеп болуы мүмкін. Сондықтан бұл мәселені шешудің маңызды бөлігі ретінде жасөспірімдерді ұжымдық шығармашылық қызметке тарту арқылы олардың дамуына көмектесу ұсынылады.
Әлеуметтік-педагогикалық сүйемелдеу процесінде педагогтар мен әлеуметтік қызметкерлердің рөлі ерекше маңызды. Олар жасөспірімдерді бағыттап, шығармашылық жобаларды ұйымдастырып қана қоймай, оларға әрдайым қолдау көрсетіп отырады. Әрбір жасөспірімге жеке назар аударып, оның қабілеттері мен қызығушылықтарын ескеру процестің негізгі бөлігі ретінде қарастырылады.
Бүгінгі таңда мектептерде және жасөспірімдер орталықтарында шығармашылық фестивальдар, театр қойылымдары, көрмелер ұйымдастырылуда. Мұндай шараларға қатысу жасөспірімдерге өз таланттарын ашуға және басқа адамдармен өзара әрекеттесуді үйренуге мүмкіндік береді. Мысалы, театр үйірмелері жасөспірімдерге түрлі рөлдерді ойнап, өз эмоцияларын білдіруге және оларды дұрыс басқаруға көмектеседі. Сурет салу немесе мүсіндеу сабақтары ішкі күйзелісті жеңілдетуге және өзін шығармашылық арқылы білдіруге мүмкіндік береді. Музыкалық топтар мен хореографиялық ұжымдар ұжымдық жұмыстың маңыздылығын және өзара түсіністікті арттырады.
Ұжымдық шығармашылық қызмет арқылы жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқының алдын алу – жасөспірімдердің үйлесімді дамуына ықпал ететін тиімді әдіс. Ол жасөспірімдерге өз қабілеттерін дамытуға, әлеуметтік ортада өз орнын табуға және девиантты әрекеттерден аулақ болуға көмектеседі.
Нұрилә ДҮЙСЕНАЛЫ,
М.Х.Дулати атындағы
Тараз өңірлік университеті,
«Арнайы және әлеуметтік педагогика»
кафедрасының 2-курс магистранты