«Айбалта»: мақсат орындалды
ҚР Қарулы Күштерінің жауынгерлік дайындық жоспарына сәйкес 2-13 қыркүйек аралығында облысымыздағы «Мәтібұлақ» оқу полигоны базасында «Айбалта-2024» жедел-тактикалық командалық-штабтық оқу-жаттығуы өтті. Дәстүрлі түрде ұйымдастырылатын әскери жиынға «Оңтүстік» және «Шығыс» өңірлік қолбасшылықтарының бөлімшелері қатысты. Жаттығу кезінде екі әскери қолбасшылықтың әрқайсысы механикаландырылған бригада жасақтап, бір-біріне қарсылас ретінде сайысқа түсті.
Оқу-жаттығу «Оңтүстік» және «Шығыс» өңірлік қолбасшылықтарының әскери бөлімдері орналасқан жерден әскери техниканың маршымен басталды. Оқу-жаттығу кезінде сарбаздардың жауынгерлік дайындық тапсырмаларын орындау қабілеті әбден сыналды. Мәселен, әскери техникалардың теміржол арқылы эшелондардан өтіп, одан кейін өз күшімен далалық жолдармен қозғалуы да маңызды жауынгерлік тапсырмалардың бірі. Сондықтан «Айбалта-2024» оқу жаттығуын ашқан әскери техникалардың маршын оқытудың бір бөлігі деп есептеуге болады.
Түсіру стансасынан «Мәтібұлақ» полигонына дейін әскери техниканың колонналары армия авиациясының тікұшақтарының сүйемелдеуімен өтті. Әскери іс-қимылдар жағдайында бұл жауынгерлік машиналар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Оқу-жаттығу ҚР Қарулы Күштері Құрлық әскерлерінің бас қолбасшысы, генерал-майор Асан Жүсіповтің бастамасымен жүзеге асырылды. Осы орайда Асан Жүсіпов бірінші орынбасары, Құрлық әскерлері Бас штабының бастығы, генерал-майор Мереке Көшекбаевпен бірге оқу-жаттығу барысын мұқият қадағалады. Сондай-ақ сарбаздарға түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, жаттығу кезінде туындаған күрделі мәселелерді бірге талқыласты.
«Айбалта» оқу-жаттығуы жыл сайын әртүрлі типте өтіп, оған түрлі әскери бөлімшелер қатысатынын айта кеткен жөн. Биыл ауқымды әскери жиын алғаш рет екіжақты форматта өтіп отыр. Яғни оқу-жаттығуға қатысатын екі ірі әскери қолбасшылық бір-біріне қарсылас болып, жауынгерлік тапсырмаларды орындау кезінде бәсекелестіктің көрігін қыздырды.
Өткен жылдары оқу-жаттығуға қатысқан әскери бөлімдер қарсыласпен бір лагерьде иық тіресіп, бір майдан шебінде бірге шайқасқан еді. Бұл жолы бәрі басқаша, яғни «Мәтібұлақ» оқу-жаттығуына келген екі қолбасшылық сарбаздары көк және қызыл түстерге бөлінді. Қызыл түс «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығының әскерлерінің белгісі ретінде таңдап алынды. Ал оқу-жаттығуға қатысу үшін бір жарым мың шақырым жол жүріп келген «Шығыс» өңірлік қолбасшылығының әскери қызметшілеріне көк түсті таңғыш тағылды.
«Айбалта-2024» оқу-жаттығуына барлығы үш мыңнан астам әскери қызметкер мен 800-ден астам қару-жарақ, әскери техника жұмылдырылған. Оқу-жаттығуға Әуе қорғанысы күштерінің тікұшақтары мен ұшақтары да қатысты.
Алайда «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығы әскерлерінің өз аумақтарында жүргендігі олар үшін жауынгерлік тапсырманы орындау қиынға соқпайды дегенді білдірмейді. Айталық, оларға жер бедері туралы білім қажет болмаса да жаудың күшін бағалау, оның жоспарларын болжау қабілеті маңызды рөл атқарды.
Әмірқожа Айтқожин басқарған бригада шабуыл қимылдарын жүргізсе, олардың қарсыласы, гвардия полковнигі Мұрат Нұржігітов басқарған «Шығыс» өңірлік қолбасшылығына қарасты Үшарал механикаландырылған бригадасы қорғану міндетін мойнына алды. Енді бірде екі механикаландырылған бригада рөлдерін ауыстырды. Нақтылап айтсақ, подполковник Дәулет Секенов басқарған Сарыөзектегі «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығының бригадасы қорғаныста болса, оның қарсыласы, полковник Азамат Әбікенов басқарған «Шығыс» өңірлік қолбасшылығы құрамындағы Өскемендегі бригада шабуылға шықты.
Бір айта кетерлік жайт, «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығы әскерлерінің қолбасшысы, генерал-майор Қуанышбек Үштаев жаудың әлсіз тұстарын жақсы біледі. Себебі ол өткен жылдары шығыс әскерлер тобын басқарған, қолбасшылық құрамындағы көптеген офицерін жеке таниды. Сондықтан сайыс әділ өтуі үшін өзі білетін мәліметтерді құпия ұстап, өз командирлеріне жауды бағалауда және шешім қабылдауда тәуелсіздікті дамытуға мүмкіндік берді.
Оқу-жаттығу жетекшісі, ҚР Қарулы Күштері Құрлық әскерлерінің бас қолбасшысы, генерал-майор Асан Жүсіпов оқу-жаттығудың екіжақты форматы бөлімшелерге далалық дайындықты жетілдіруге, командирлерді басқару мен басқаруда тұрақты практикалық дағдыларды дамытуға мүмкіндік беретінін атап өтті.
Жоғарғы Бас қолбасшының бірінші орынбасары – Құрлық әскерлері штабының бастығы, генерал-майор Мереке Көшекбаев оқу-жаттығудың ауқымы мен жаңа ортасы командирлердің батыл шешім қабылдау қабілетін, ал батальон тактикалық топтарын дамытуға ықпал еткенін айтты.
Осылайша жауынгерлер оқу-жаттығу кезінде кәсібиліктерін танытып, оқу-жаттығудың діттеген мақсаттарына қол жеткізді. Жеке құрам дайындық деңгейінің жоғары екенін көрсетті.
Ақтоты ЖАҢАБАЙ