Азаматтар үшін цифрлық сервистердің сапасын одан әрі жақсарту және құру жөнінде шаралары туралы

Өмір бойы, әр түрлі өмірлік жағдайларда бола отырып, әр азамат мемлекеттік қызметтерді алу қажеттілігіне тап болады: некені тіркеу, баланың тууы, емханаға тіркелу, бизнес ашу және т. б. мұндай қызметтер бүгінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер тізіліміне сәйкес 1324. Оның ішінде  297-і қызмет түрі жергілікті атқарушы органдарымен көрсетіледі. 2005 жылғы 18 ақпандағы «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында» Елбасының Қазақстан халқына Жолдауын орындау мақсатында республиканың барлық аймақтарында «бір терезе» қағидаты бойынша халыққа қызмет көрсету орталықтары құрылды. Мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын арттыру және азаматтарға арналған үкімет құру жолымен мемлекеттік қызметтер көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушының құжаттарды жинау мен дайындауға барынша аз қатысуын және оның көрсетілетін қызметті берушілермен тікелей байланысын шектеуді,  мемлекеттік органдардағы сыбайлас жемқорлық көріністерін болдырмау туралы тапсырма берілді. Келесі міндет ақпаратқа еркін қол жеткізу арқылы қажетті қызметтерді алуға жағдай жасау болды. Бұл мәселенің шешімі «электронды үкімет» порталын құру болды. «Электронды үкімет» дәстүрлі басқарудың қосымшасы немесе аналогы емес, тек мемлекеттік қызметтердің тиімділігін арттыру мақсатында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды белсенді пайдалануға негізделген азаматтар мен мемлекеттік органдардың өзара іс-қимылының жаңа тәсілін анықтайтын құрал болып табылады. Қазіргі уақытта, азаматтар мемлекеттік корпорацияның филиалдары, «e-Gov» порталы мен мобильді қосымшасы арқылы мемлекеттік қызметтерді алуға өтініштерін бере алады. Өз кезегінде сіз, дайын құжаттарды курьер арқылы, SMS-хабарламалар арқылы немесе электрондық пошта арқылы ала аласыз. Болашақта «электронды үкімет» қазіргіден өзекті бола түседі. Бұл тенденция ақпараттық жүйелерді дамытудың салдарынан туындап, технологиялар әлеуметтік коммуникация мүмкіндіктерін едәуір кеңейтіп үкімет, бизнес және азаматтар арасындағы интеграцияның жаңа формаларына қол жеткізуге мүмкіндік береді. Осыған орай, біз азаматтарды ақпараттық технологияларды дамытуда шет қалмай, белсенді түрде қатысуға шақырамыз. Ол үшін, электронды үкіметтің вэб-порталына кіріп немесе мобильді базада тіркеліп, электронды цифрлық қолтаңбаны алуыңыз керек. Нәтижесінде үйден шықпай-ақ электронды цифрлық қолтаңба арқылы «E-Gov», «еGovmobile» арқылы бір реттік құпия сөзді қолдану арқылы қызметтерді ала аласыз. Цифрлық құжаттарды қолдану аясын кеңейту бойынша жұмыс жалғасуда. Бүгінгі күні «еGovmobile» мобильдік қосымшасының «Цифрлық құжаттар» сервисінде цифрлық құжаттардың 18 түрі іске асырылды (Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің «Көп балалы отбасына жәрдемақы алушы», «Мүгедек адамның куәлігі», «Атаулы әлеуметтік көмек алушы» 3 цифрлық құжаты қосылды). Осы бағыттағы маңызды іс-шаралардың бірі мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді сыртқы платформаларға шығару болып табылады. Автомобильді сатып алу-сатуды тіркеуден және жеке кәсіпкер ретінде тіркеуден басқа, Kaspi және HalykBank қосымшаларында бала туғанда және бала күтімі бойынша жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді тағайындау бойынша қызметтер іске асырылды. Мобильді қосымшаларда азаматтар үшін қолжетімді мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің санын жыл сайын арттыру жоспарланған. Сонымен қатар, өткен жылы азаматтық хал актілерін тіркеу органдары (АХАТ) 100 жылдық мерейтойын атап өтті. Кеңес заманында АХАЖ (олар бұрын осылай аталған) полиция органдарына бағынысты болды. 2003 жылдан бастап оларды әділет департаменттері басқарды және 2015 жылдан бастап АХАТ органдары жергілікті атқарушы органдарға, яғни әкімдіктерге берілген. Реформалар бір орында тұрмайды, сондықтан АХАТ органдардың функциялары 2023 жылғы 1 шілдеден бастап «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» Коммерциялық емес Акционерлік қоғамына беріледі.

Диана Искакова, Жамбыл облыс әкімі аппаратының мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді мониторингілеу бөлімінің бас инспекторы